کفی طبی چگونه ساخته می شود؟
امروزه در بسیاری از مراکز توانبخشی و کلینیک های ارتوپدی فنی، با معاینه بالینی و لمس کف پا، مشاهده چگونگی راه رفتن و بر اساس تجربیات متخصص، کفش و کفی طبی برای افراد تهیه می شود.
در مراکز توانبخشی در کشورهای پیشرفته، اطلاعات شخص با استفاده از دستگاه های اندازه گیری نیرو و فشار کف پا در حالت حرکت و ایستاده دریافت و پردازش می شود.
نحوه توزیع فشارهای کف پا با امکانات گرافیکی به صورت نوار کف پا نشان داده می شود. به کمک چنین اطلاعات کمی و کیفی، متخصصین با سهولت بیشتری می توانند نسبت به تجویز دقیق تر کفش و کفی طبی اقدام نمایند.
کاربرد کفش و کفی طبی در دفورمیتی ها
دفورمیتی ( بدشکلی) در ناحیه پا در اثر حوادث و بیماری ها عارض می شود و بیماران را با مشکلات زیادی در راه رفتن و زندگی روزمره دچار می کند حتی در کودکان و نوجوانان استفاده از این نوع کفش و کفی طبی به اصلاح و درمان آنان می انجامد.
سن مناسب برای تهیه كفش های طبی
از سنین خردسالی باید پای كودك را با کفش و کفی طبی مناسب آشنا كرد تا او اولین گام هایش را درست بردارد. پای كودك گوشتی است، او نیاز به كفشی دارد كه پاشنه اش سفت و ساق دار باشد تا مچ پایش را بگیرد. بدین طریق كودك موقع راه رفتن محكم قدم برمی دارد. از نظر پزشكان متخصص استفاده از كفی طبی در افرادی كه تغییر شكل آن ها هنوز به صورت ثابت درنیامده است، مفید است. یعنی در كودكان با استفاده از كفی طبی می توان صافی كف پا، پای طاقدیسی، انحراف پاشنه و انحراف زانوها به طرفین را اصلاح كرد. در سنین بالاتر نیز كفی اثر نگهدارنده دارد.
برهمین اساس، افراد نیازمند به استفاده از كفی های طبی شامل موارد زیر می شوند:
۱- افراد دارای ناهنجاری های متحرك، برای اصلاح (صافی كف پا در كودكان).
۲- افراد دارای ناهنجاری های ثابت برای كاهش درد و توزیع فشار.
۳- افراد دارای پاهای دردناك برای كاهش درد (خار پاشنه و التهاب كیسه زلالی زیرپاشنه).
۴- برای جلوگیری از تغییر شكل پا. اگر این كفی ها برای كودكان در سنین 7 تا 12 سال كه كف پای آن ها درحال شكل گیری است، مورد استفاده قرار گیرد حاصل آن برخورداری از كف پایی استاندارد تا آخر عمر است. به علاوه این كفی ها درباره زنان باردار كه در یك دوره 6 ماهه با اضافه وزن تحمیلی روبه رو هستند، توصیه می شود.
كفی های طبی
وظیفه هر كفی كفش باید این باشد كه انواع ناهنجاری های بدن و یا الگوهای غلط راه رفتن را اصلاح كند. این كفی ها تنها به منظور تصحیح صافی كف پا به كار گرفته نمی شوند؛ بلكه هدف اصلی آن ها راحت تر كردن ایستادن، راه رفتن و دویدن است. به این ترتیب كه به مقدار بسیار كمی، زاویه هایی را كه در آن ها به پا ضربه می خورد، تغییر می دهند. هر شخصی با مقدار مشخصی از یك لایه نرم در كف پای خود متولد می شود. این لایه بالشتكی به صورت طبیعی امواج ضربه ای را كه به كف پا وارد می شوند، ملایم تر كرده و به شیوه ای مناسب به كل پا اعمال می كند. متاسفانه با افزایش سن افراد این لایه طبیعی در طول زمان اثر خود را از دست داده و تحلیل می رود.
کفی سخت
جنس و شکل کفی ها
كفی ها از نظر جنس به 3 دسته كفی های نرم، كفی های نیمه سخت و كفی های سخت تقسیم می شوند. كفی ها از نظر شكل و ساختار نیز به انواع مختلف مثل كفی با حمایت كننده قوسی طولی، كفی با پد متاتارسال (برای صافی قوس عرضی و درد انتهایی استخوان كف پایی)، كفی با بالابر پاشنه (برای كسانی كه قد كوتاهی دارند) تقسیم می شوند.
كفی های مواج بیشتر برای رفع خستگی و جلوگیری از اعمال فشار به پاها استفاده می شوند و موارد استفاده درمانی آن ها محدود است و كفی های دیگر نیز بسته به نوع عارضه به صورت خاص مورد استفاده قرار می گیرند.
گفتنی است، كفی های طبی غیرمواج در رفع خستگی مفید نیستند یا جذب شوك و امثال آن ها را انجام نمی دهند و درعین حال كفی های مواج برای اصلاح تغییر شكل، مثل صافی كف پا، نمی توانند كاربرد داشته باشند.
كفی های مواج خود به دو دسته عمومی و طبی برای پاهای خاص تقسیم می شوند. در نوع عمومی، این كفی ها كار پمپاژ خون، تقسیم وزن بدن در سطح كف پا و جذب شوك ها را انجام می دهند و نوع پاهای خاص این كفی ها نیز برای 3 دسته از افراد، یعنی كسانی كه دارای خار پاشنه (زایده ای درقسمت جلوی استخوان پاشنه) هستند و هنگام راه رفتن، احساس درد در پاشنه می كنند یا افت قوس طولی پا دارند و همچنین برای استفاده، در بخش علمی تكمیلی در ارتوپدی و توانبخشی توصیه می شود. به علاوه كفی های مواج به واسطه جریان مواد سیال بر نقاط واكنش كف پا تاثیر می گذارند و با ماهیچه، رگ ها و تاندون ها سروكار دارند.
در كفش های تیز، كوچك ترین ضربه كه به كفش وارد شود، مستقیماً به كمر منتقل می گردد. درحالی كه در كفش های نوك گرد این ضربه ها گرفته می شود. در یك كفش مناسب، پاشنه و پنجه كفش باید گرد و خورده شود تا فشار را كم كند و انرژی زیادی از فرد هنگام راه رفتن گرفته نشود. نصب یك قالب مناسب در كفشی با این مشخصات باعث می شود، فرد احساس كند كه در منزل نشسته و با غلتاندن پاهایش بر روی وردنه وریدهای پایش را استراحت می دهد.
آیا در هر نوع كفشی می توان از كفی های طبی استفاده كرد؟
کفش و کفی طبی خریداری شده باید ویژگی های خاصی داشته باشد. امروزه تولید كننده ها دنبال مد و جنس ارزان قیمت هستند. كفش تولید شده فضای مناسبی برای نصب كفی های طبی ندارند و از كفش بیرون می زنند. كفش باید با رعایت اصول پزشكی ساخته شود و قالب طبی آن نیز توسط یك صنعت كار تهیه و در كفش تعبیه گردد.
کفش طبی
چگونه از کفش های طبی مراقبت نماییم؟
امروزه به دلیل افزایش روز افزون قیمت مواد اولیه باعث شده که هر روز قیمت این نوع کفش ها روز به روز افزایش پیدا کند و مدت زمان سفارش و ساخت طولانی تر شود پس باید در مورد مراقبت و نگهداری بهتر و طول عمر بیشتر کفش ها به چند نکته آسان توجه کنیم.
۱- حداقل هفته ای دوبار واکس بزنید.
۲- چون برای ساخت کفش های طبی از چرم و مواد طبیعی استفاده می شود از شستن آن ها جدا خودداری نمایید.
۳- در کفش های طبی معمولا از نوع و مدل ساق بلند و بندی استفاده می شود برای پوشیدن و در آوردن کفش، بندها را بیشتر باز کنید.
استفاده مکرر از کفش ها باعث ساییدگی زیره و تغییر حالت اولیه آن می شود که حتی اثر اصلاحی و درمانی آن را از بین می برد و به بدتر شدن وضعیت پا منجر می شود که باید تقریبا هر سه ماه یک بار جهت اصلاح آن مراجعه شود.
توجه:
متاسفانه آمار بیماران دیابتی رو به افزایش است و این بیماران برای این که در آینده دچار قطع عضو نشوند در کنار دیگر درمان ها نیاز به مراقبت از پا و استفاده از کفش مناسب دارند که این امر در این عزیزان خیلی لازم و ضروری به نظر می رسد.
انواع کفش و کفی طبی چیست؟
کفش و کفی طبی برای محافظت از پا و اصلاح مشکلات آن استفاده می شود. با اینکه مشکلات ارتوپدی پا هم در کودکان و هم در بزرگسالان به وجود می آید، اما اغلب بزرگسالان هستند که از کفش طبی استفاده می کنند. بزرگسالان به منظور برطرف شدن مشکلات پا، محافظت بیشتر از پا و دارا بودن کفی نرم از این کفش ها استفاده می کنند. بطور مثال کفش طبی مناسب درد مرتبط با آرتریت را تسکین می‌دهد.
انواع کفش طبی زنانه و مردانه به عنوان وسیله ای ارزشمند جهت کمک به پاهای فرد نه تنها برای افرادی که دچار مشکل هستند بلکه برای افراد سالم نیز ضروری است. بسیاری از ورزشکاران، مخصوصا دونده‌ها، از کفش‌های طبی به خاطر راحتی و محافظت از پا استفاده می‌کنند. این کفش‌ها همچنین برای جلوگیری از بروز مشکلاتی که در آینده ممکن است برای پا به وجود آید می تواند مورد استفاده قرار گیرد. کفش طبی به پیچ خوردگی پا را کاهش می دهد و از پا محافظت می کند. کفش های طبی پا را در جای خود نگه می دارند و علاوه بر این بسیار مستحکم و با دوارم هستند. استفاده از این کفش ها تاثیرات مثبتی را بر زانو، قوزک پا، لگن و کمر می گذارد. کفش‌هایی که طراحی استانداردی دارند را می‌توان با کفی طبی به یک کفش طبی تبدیل کرد. کفی طبی با کیفیت می‌توانند مزایایی مشابه با کفش‌های طبی داشته باشند. کفی‌ها انواع مختلفی دارند که هر کدام به شیوه های مختلفی از پا محافظت می‌کنند. بعضی از کفی‌ها از گودی کف پا (قوس کف پا) پشتیبانی می‌کنند، این نوع کفی طبی برای قوس‌های زیاد کف پا و صافی کف پا مؤثر هستند، همچنین حمایت از گودی کف پا به کاهش چرخیدن پا به داخل کمک می‌کند. بعضی از کفی های طبی دیگر راحتی و حفاظت از پا را ارائه می کنند. بعضی از کفی‌های طبی گران قیمت تر که بطور سفارشی ساخته می شوند، می توانند کاربردهای متعددی داشته باشند. برای تصمیم گیری در مورد خرید کفش یا کفی طبی با یک فرد متخصص مشورت کنند. پزشک می‌تواند به شما در خرید بهترین نوع کفش یا کفی با توجه به نیازهای فردی‌تان کمک کنند.
انواع
ارتزها کفی های طبی هستند که برای اصلاح الگوی راه رفتن مورد استفاده قرار می گیرند. کفی طبی در شکل‌ها، اندازه‌ها و مواد مختلف عرضه می‌شوند و به چند دسته اصلی تقسیم بندی می‌گردند، که عبارتند از:
- کفی ها و کفش های طبی که برای تغییر عملکرد پا (کنترل عملکرد پا) طراحی می‌شوند.
- کفی ها و کفش های طبی که برای حفاظت از پا طراحی شده اند.
- کفی و کفش های طبی که به منظور کنترل عملکرد و حفاظت از پا طراحی شده اند.
در ادامه انواع مختلف کفی و کفش طبی شرح داده می شود:
- سفت: کفی های سفت برای کنترل عملکرد طراحی میشود و در اصل برای راه رفتن یا و برای کفش مجلسی مورد استفاده قرار می‌گیرند . این نوع کفی طبی عموماً از مواد مستحکمی مثل پلاستیک یا فیبر کربن ساخته می‌شوند. کفی های سفت با استفاده از قالب پا ساخته می‌شوند. کفی طبی سفت حرکت دو مفصل اصلی کف پا که دقیقاً در زیر مفصل قوزک پا قرار دارند را کنترل می‌کنند و باعث بهبود قوس کف پا می شود، همچنین مانع از خشکی و درد در پا، ران و کمر می‌شوند.
- نرم: کفی طبی نرم عموماً ضد ضربه است، تعادل را افزایش می‌دهد و مانع از فشار روی نقاط دردناک می شود. این نوع کفی طبیعموماً برای افراد مبتلا به دیابت، آرتریت و افرادی که بدشکلی پا (مانند پای پرانتزی و ضربدری) دارند مؤثر است. کفی کفش نرم کل کف پا (پاشنه تا انگشتان پا) را پوشش می دهند. کفی نرم، همانند کفی طبی سفت با استفاده از قالب پا ساخته می‌شوند.
- نیمه سفت: کفی طبی نیمه سفت باعث حفظ تعادل پا در حین راه رفتن و ورزش کردن می‌شوند. کفی های طبی نیمه سفت عموماً از لایه‌های نرم ساخته می‌شوند که با موادی سفت تر مستحکم شده است.
در ادامه به بعضی از بیماری‌هایی که با استفاده از کفی و کفش طبی بهبود پیدا می‌کنند اشاره شده است:
- پاشنه درد
- خار پاشنه
- التهاب فاشیای پلانتار (لیگامان بلند و نازک در ناحیه کف پا)
- درد ناشی از گودی بیش از حد کف پا
- صافی کف پا
- پروناسیون شدید
- التهاب تاندون آشیل
- زانودرد
- کمردرد
- دیابت
- درد ساق پا
کفش و کفی سفارشی
کفی و کفش طبی سفارشی به صورت اختصاصی برای محافظت و راحتی پای شما طراحی می‌شوند. کفی و کفش سفارشی تجویزی برای شما و مناسب پای شما طراحی می‌شوند. این نوع از کفش و کفی طبی با دقیقاً با قالب پای شما انطباق دارند و بر اساس نحوه راه رفتن شما طراحی میشود. این نوع کفی و کفش طبی تنها پس از معاینه کامل پا، قوزک و ساق پا توسط ارتوپد فنی ساخته میشود تا کفی یا کفشی که ساخته میشود با ساختار و پاتولوژی شما کاملا مطابقت داشته باشند. کفی و کفش طبی سفارشی به دو دسته تقسیم می‌شوند:
- کفی و کفش طبی عملکردی: این نوع کفش و کفی برای کنترل حرکت غیرنرمال طراحی می‌شوند و برای درمان پادرد ناشی از حرکت غیرنرمال و درمان آسیب دیدگی‌هایی از قبیل درد ساق پا یا التهاب تاندون بکار برده می‌شوند. کفی و کفش طبی عملکردی اغلب از مواد نیمه سفتی مثل پلاستیک یا گرافیت ساخته می‌شوند.
- کفی و کفش طبی انعطاف پذیر: این نوع ازکفش و کفی طبی نرم هستند و راحتی بیشتری را ارائه می‌کنند. این ارتزها برای درمان بیماری هایی مانند زخم‌های پا ناشی از دیابت و پینه مورد استفاده قرار می‌گیرند.
پزشک از کفی و کفش طبی برای درمان مشکلات پا از قبیل خار پاشنه، آماس کیسه‌ی مفصلی، التهاب تاندون، زخم پای ناشی از دیابت، پا درد . درد قوزک و پاشنه پا استفاده می‌کند. تحقیقات بالینی نشان می‌دهد که کفش و کفی طبی که توسط پزشک تجویز شده است، باعث کاهش درد و بهبود عملکرد پا میشود.
کفش طبی نسبت به کفی طبی قیمت بالاتری دارند، اما هزینه ی بیشتری که برای کفش طبی پرداخت میشود عموماً ارزشش را دارد. کفش‌های طبی برخلاف کفی‌های طبی بر اساس پاهای هر فرد قالب بندی و ساخته می‌شوند و از اندازه و متناسب بودن آنها برای خود مطمئن خواهید بود. کفش و کفی طبی سفارشی از مواد درجه یک ساخته می‌شوند و در صورت مراقبت صحیح دوام و ماندگاری زیادی خواهند داشت.
ارزیابی بیومکانیک و اسکن سه بعدی
اگر چه کفی‌های آماده در بازار باعث بهبود علائم در بعضی از افراد می‌شوند، اما نمی‌توانند همانند کفی‌های تجویز شده از سوی پزشک، دامنه گسترده ای از علائم را بهبود ببخشند.
کفی و کفش طبی تجویزی به دلیل این که بر اساس پای بیمار به صورت سفارشی ساخته می‌شوند در اغلب مواقع کارایی بهتری نسبت به انواع آماده موجود در بازار دارند.
پاهای شما همانند اثر انگشت شما منحصر به فرد هستند و به همین دلیل کفی و کفش طبی موجود بازار نتایج بهینه ای را برای شما عرضه نمی‌کنند. فن آوری مدرن اسکن سه بعدی برای بدست آوردن دقیق‌ترین اندازه ممکن از پاها بسیار موثر می باشد. یک اسکن سه بعدی از پای شما گرفته می شود و سپس کفی یا کفش طبی به صورت سفارشی بر حسب اندازه و طرح دقیق پای شما قالب بندی می‌شوند. کفش و کفی طبی سفارشی ساخته شده عموما از بهترین کیفیت برخوردار هستند و نسبت به ارتزهای آماده برای فروش در بازار ماندگاری بیشتری دارند.
اسکن پا فن آوری ای است که برای گرفتن چاپ دیجیتالی از طرح پای شما استفاده میشود. این چاپ‌ها هم برای ساخت کفش و کفی طبی سفارشی مورد استفاده قرار می‌گیرند و هم در تشخیص مشکلات بیومکانیکی در هنگام راه رفتن به فیزیوتراپ کمک می‌کنند. این کار با جمع آوری داده توسط حسگرهای موجود روی صفحه (صفحه ای که شما روی آن می ایستید و یا راه می روید) صورت می‌گیرد. این حسگرها زمان بندی و فشار را در ده نقطه مختلف از پای شما اندازه گیری می‌کنند.
اسکن پا یک سیستم نرم افزاری و سخت افزاری مدرن است که به ارزیابی و تحلیل پای شما کمک می‌کند. این تحلیل به تشخیص حرکت های غیرنرمال پا که ممکن است بخش‌های دیگر بدن را تحت تأثیر قرار دهد، کمک می‌کند.
با وجود نقش حیاتی ای که مکانیک پا در سلامتی فرد دارد، تا این اوخر نیز روشی برای سنجش دقیق عملکرد پا در حین راه رفتن وجود نداشت. پا در هنگام راه رفتن در حدود 0.8 ثانیه و در حین دویدن در حدود 0.25 ثانیه با زمین تماس دارد. که سریع تر از آن است که بتوان با چشم مسلح عملکرد نرمال یا غیرنرمال پا را تشخیص داد، حتی پزشکان ماهر هم قادر به انجام این کار نیستند.
کفش و کفی طبی سفارشی برای کنترل عملکرد پا از مدت‌ها پیش مورد استفاده قرار می گرفت، اما برای تجویز آنها از روش‌های قدیمی معاینه مثل گچ گرفتن و تحلیل ویدئویی در هنگام راه رفتن استفاده می شد. این روش‌های معاینه برای تعیین عملکرد دقیق پا در هنگام راه رفتن مناسب نیستند و در زمینه تشخیص و درمان نیز کاملاً دقیق نمی‌باشند.
فن آوری اسکن سه بعدی این امکان را فراهم می کند که به طور کامل نیروهایی که هنگام راه رفتن بر پا وارد می‌شوند را درک کنیم و زمان بندی آنها را به دست آوریم. با مقایسه نتایج این اسکن‌ها با عملکرد ایده آل پا و با در نظر گرفتن مواردی که در ادامه ذکر شده است، درمان مؤثر بیمار امکان پذیر است. این عوامل عبارتند از:
- بیومکانیک پاها
- همترازی پا
- ارزیابی‌های وضعیتی
- عوامل دیگر سبک زندگی مرتبط با بیماری
روش کار اسکن سه بعدی
در ادامه نحوه کار اسکن سه بعدی برای ساخت کفش و کفی طبی سفارشی شرح داده می شود.
- پا بررسی میشود: در حالی که روی صفحه ی اسکن راه می روید، هزاران حسگر ریز، توزیع فشار را در طول زمان تماس پا با زمین بررسی می کنند.
- فشار پا را ترسیم میشود: رایانه نمایش‌های بصری دو بعدی و سه بعدی فشار وارده بر کف پای شما را در هنگام راه رفتن نمایش می‌دهد. نتایج مشخص می کند که که در کدام محل فشار کم یا در کدام محل فشار زیاد وجود دارد.
- چاپ نتایج: سپس این اطلاعات در یک گزارش به صورت خلاصه ارائه میشود که می‌توان آن را چاپ کرد. یافته‌های گزارش کمک می‌کنند تا عملکرد پای شما ارزیابی شود و مشخص می‌کند که آیا دردی که احساس می‌کنید ناشی از عملکرد نامناسب پا است یا خیر.
- نیاز بهکفش و کفی طبی تعیین میشود: اطلاعات این گزارش به پزشک شما کمک می‌کند تا تعیین کند آیا به کف و کفی طبی نیاز دارید یا خیر.
وقتی مشخص شد که باید از کفش و کفی طبی استفاده کنید، در مرکز ارتوپدی فنی مراحل طراحی و ساخت کفی یا کفش مردانه یا زنانه آغاز می شود.
وقتی همتراز نبود پا علت عملکرد غیرعادی پا است ( که حدوداً در 70 درصد بیماران علت همین است)؛ با ارزیابی اسکن پا می‌توان حتی قبل از بوجود آمدن درد مشکلات را تشخیص داد. با کنترل و بهینه سازی عملکرد پا حتی بدون وجود درد و عملکرد غیرنرمال، می‌توانید تا حدود زیادی احتمال ابتلا به بسیاری از مشکلات آتی خود را کاهش دهید.
امروزه می‌توان یک کفش طبی ترموپلاستیک نیمه سفت و با کیفیت را که باعث حرکت طبیعی تر پا میشود و با استفاده از می‌توان بهتر راه رفت، را سفارش داد. این نوع کفش طبی باعث هم تراز شدن و ثابت شدن استخوان‌های پای شما و بازیابی الگوی راه رفتن طبیعی میشود. این پیشرفت‌ها باعث شده است که کفش و کفی طبی را راحتتر بتوان مورد استفاده قرار داد. همچنین انواع کفی طبی امروزی بر خلاف کفی‌های طبی سنتی، به راحتی در انواع کفش‌ها جا می‌گیرند
